Andrzej Sadłowski  
Zabytkowy kościół, obecnie w ruinie, został zbudowany na fundamentach XII-wiecznej świątyni drewnianej.
Mury pochodzą częściowo z XV w., a częściowo z XVII w.
Po 1186 r., a przed 1224 r.
  • przekazanie Rumi klasztorowi cystersów w Oliwie przez rycerza Sulisza i Sulisława, syna władcy Pomorza Gdańskiego Sambora I. Początki budowy kościoła i tworzenia parafii.
1224 r.
  • przywilej Świętopełka gdańsko-pomorskiego potwierdzający przynależności Rumi do dóbr cystersów oliwskich.
1245 r.
  • bulla papieża Innocentego IV, w której folwark w Rumi wymieniono wśród posiadłości klasztoru cystersów w Oliwie.
1253 r.
  • dokument biskupa Wolimira z Włocławka po raz pierwszy mówiący o parafii w Rumi. W tym samym roku wymieniony jest w dokumencie patron kościoła Św. Stanisław.
8.V.1285 r.
  • przywilej księcia pomorskiego Mściwoja II dla cystersów oliwskich, wystawiony podczas pobytu księcia w Rumi.
1342 r.
  • potwierdzenie przez Krzyżaków przywileju o przynależności Rumi do klasztoru oliwskiego.
1583 r.
  • dokument wizytacyjny stwierdzający istnienie kościoła p.w. Św. Stanisława oraz cmentarza wokół niego. Kościół posiadał murowane prezbiterium, a pozostałe ściany z muru pruskiego. Plebanię i zabudowania gospodarcze w pobliżu kościoła wybudowano w 1570 r. Oprócz kościoła parafialnego od 1474 r. u wejścia do wsi znajdowała się kaplica św. Krzyża.
1686 r.
  • dokument wizytacyjny stwierdzający istnienie kościoła p.w. Św. Mikołaja i Św. Krzyża w Rumi. Nie najlepszy stan kościoła.
1772 r.
  • konfiskata dóbr klasztornych przez państwo pruskie.
1800 r.
  • remont kapitalny kościoła. Pokrycie dachu dachówką ceramiczną i wybudowanie nowej dzwonnicy obok kościoła.
1913 r.
  • rozpoczęcie budowy nowego kościoła w Rumi.
19.VI.1921 r.
  • konsekracja kościoła p.w. Św. Krzyża i Opatrzności Bożej w Rumi.
 
 
W okresie międzywojennym „stary” kościół pełnił funkcję salki katechetycznej i kaplicy cmentarnej. Po II wojnie światowej popada w ruinę.
 
 
1993 – 1996 r.
  • prace porządkowe, renowacja zniszczonych grobów, odtwarzanie zarysu murów kościoła, ich renowacja i zabezpieczanie.
4.XII.1994 r.
  • odsłonięcie pomnika księcia Mściwoja II w 700-lecie jego śmierci.
1995 – 96 r.
  • badania archeologiczne na terenie kościoła i cmentarza.
 
 
W obrębie cmentarza znajduje się ponad 170 grobów. Wiele z nich posiada nietypową konstrukcję pomnika wykonaną z kamienia ciosanego.
 
 
 
   
 
   
inne publikacje autora:
 
  •  
  •  
   
   
Stronę odwiedzono 2.064.965 razy od 27.04.2008. webmaster