W przeszłości nazwa naszego miasta miała wiele różnych form. W dokumentach z XIII wieku aż siedmiokrotnie pojawia się Rumna. Równolegle, bo około roku 1220 funkcjonuje też Rumina, a nieco później, w 1245 roku ta sama wieś to Rumpna. Formy niemieckie pojawiły się już w czasach panowania Krzyżaków:
1399 r. - Romele;
1584 r. - Rahmele, Romla;
1602 r. - Ramelaw;
1638 r. - Ramel.
Pruski zaborca wprowadził nazwę Rahmel, jednak ludność kaszubska zachowała
formę pierwotną, którą w 1928 r. pisano jako Rumja.
Parafię założyli około roku 1220 cystersi oliwscy, otrzymawszy tę wieś od
księcia Subisława, syna Sambora I. Proboszczami względnie komendarzami bywali
naprzemian cystersi oliwscy i księża świeccy.
Po wojnach szwedzkich połączono parafię rumską i redzką
w jedną. Dopiero w roku 1887 utworzono ponownie w "Rumji" samodzielne
probostwo.
W 1928 r. wieś zamieszkiwało 2248 Polaków wyznania
katolickiego, 507 Niemców również wyznania katolickiego, 46 ewangelików i 3
osoby o wyznaniu prawosławnym.
W starej Rumi na uwagę zasługuje zabytkowy, najstarszy w
mieście kościół, którego budowę ukończono w 1918 r. Konsekrowano go
dopiero 19 czerwca 1921 r. To w nim znajdują się najważniejsze zabytki: dzwon
z napisem gotyckim w dialekcie niderlandzkim z roku 1530 oraz dwa boczne XVIII
wieczne ołtarze. Warte obejrzenia są również ruiny starego kościoła, który
jeszcze po II wojnie światowej służył jako salka do zebrań i nauki
katechezy.
Dzisiaj Rumia to 41.000 miasto w skład którego wchodzą
dzielnice: Stara Rumia, Lotnisko, Biała Rzeka, Szmelta, Zagórze, Janowo i
Kazimierz.
Na
podstawie pracy zbiorowej "Diecezja Chełmińska", Pelplin, 1928 r.
Zdjęcia ze zbiorów prywatnych udostępnił dyrektor Miejskiego Domu Kultury w
Rumi, pan Ludwik Bach